Νίκος Εγγονόπουλος

Νίκος Εγγονόπουλος

Περιγραφή

Το μυστικό πρόσωπο του ποιητή και ζωγράφου ΝΙΚΟΥ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΥ (ΑΘΗΝΑ 1907-1985) αποκρυπτογραφεί το επεισόδιο της εκπομπής του ΤΑΣΟΥ ΨΑΡΡΑ «ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ». Ο ολιγογράφος, γεννημένος υπερρεαλιστής, καλλιτέχνης, με καταγωγή από την ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, περατώνει τις εγκύκλιες σπουδές του στο ΠΑΡΙΣΙ και σπουδάζει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της ΑΘΗΝΑΣ. Γράφει αρκετά κείμενα στη γαλλική γλώσσα, σχεδόν εξειδικεύεται στη γαλλική ποίηση, αρνείται όμως να δημοσιεύσει ποιήματά του στα ελληνικά έως το 1938 («ΜΗΝ ΟΜΙΛΕΙΤΕ ΕΙΣ ΤΟΝ ΟΔΗΓΟΝ»), οπότε και θα κριθεί με ακατανόητη αυστηρότητα, τόσο από την καθεστηκυία λογοτεχνική τάξη όσο και από τους εκπροσώπους του κοσμοπολίτικου υπερρεαλισμού της εποχής, κάτι που θα τον πληγώσει βαθιά και θα τον θέσει σε αυτοαπομόνωση. Η ποιητική συλλογή του που ακολουθεί, το 1939, «TΑ KΛΕΙΔΟΚΥΜΒΑΛΑ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ», επικυρώνει την ήδη εκπεφρασμένη άρνηση της αποδοχής στο πρόσωπό του, καθώς, παρά το φαινομενικά κρυπτικό περιεχόμενο των λόγων του, το σαφές νόημά τους ενοχλεί πλέον και τους πολιτικά κρατούντες. Επί Κατοχής θα κρυφτεί στο σπίτι του συμπαραστάτη του ΑΝΔΡΕΑ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ, ενώ αναφέρεται ότι θα έφευγε παράνομα για να μετάσχει στον ισπανικό Εμφύλιο. Στο έργο του, ζωγραφικό και ποιητικό, παντρεύει το υπερρεαλιστικό και παράλογο στοιχείο της ελληνικής παράδοσης (ομηρική παράδοση, Έλληνες Τραγικοί, μαγικό παραμύθι, δημοτικό τραγούδι) με τα υλικά του γαλλικού υπερρεαλισμού. Βραβεύεται δις με το Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1958 και 1979), ενώ το ποίημά του «ΜΠΟΛΙΒΑΡ», φανερώνει πόσο οι ατομικές ορίζουσες ενός αγωνιστή μπορούν να μετασχηματιστούν σε ύμνο στην εθνική ελευθερία. Αληθείς δηλώσεις της προσωπικής του διαδρομής τα ζωγραφικά και ποιητικά, έργα του, της εθνικής δε ιστορίας τα κινηματογραφικά και φωτογραφικά ντοκουμέντα.